Mały ZUS plus 2025 - składki od dochodu dla małych firm

Mały ZUS plus 2025 - składki od dochodu dla małych firm

Poznaj zasady małego ZUS plus w 2025 roku - kto może skorzystać z niższych składek społecznych od dochodu i jak je obliczyć.

ZKF

Zespół Kultura Firmy

Redakcja Biznesowa

14 min czytania

Mały ZUS plus to jedna z najważniejszych ulg dla małych przedsiębiorców w Polsce, umożliwiająca opłacanie składek społecznych proporcjonalnie do osiąganego dochodu. System ten został wprowadzony jako odpowiedź na potrzeby małych firm, które przy niskich przychodach musiały płacić wysokie składki społeczne obliczane od stałej podstawy. Dzięki tej preferencji przedsiębiorcy mogą znacząco zmniejszyć swoje zobowiązania wobec ZUS, jednocześnie zachowując prawo do świadczeń społecznych i nabywając staż emerytalny.

W 2025 roku zasady korzystania z małego ZUS plus pozostają stabilne, ale warto dokładnie poznać wszystkie warunki i ograniczenia tej ulgi. Szczególnie istotne jest zrozumienie, kto może z niej skorzystać, jak obliczyć podstawę składek oraz jakie są limity czasowe korzystania z preferencji. Nieprawidłowe zastosowanie ulgi może skutkować koniecznością zwrotu nienależnie pobranych świadczeń lub naliczeniem dodatkowych zobowiązań.

Warunki korzystania z małego ZUS plus

Nie wszyscy przedsiębiorcy mogą skorzystać z preferencyjnych składek od dochodu. Ustawodawca przewidział szereg warunków, które muszą być spełnione łącznie, aby uzyskać prawo do tej ulgi. Pierwszym i podstawowym wymogiem jest prowadzenie firmy w poprzednim roku przez minimum 60 dni kalendarzowych. Ten warunek ma na celu wykluczenie z ulgi osób, które dopiero rozpoczynają działalność gospodarczą i mogą skorzystać z innych preferencji, takich jak preferencyjny ZUS dla nowych przedsiębiorców.

Przedsiębiorca ubiegający się o mały ZUS plus nie może świadczyć usług o tym samym charakterze jak na etacie na rzecz byłego pracodawcy. Ten warunek ma zapobiegać obchodzeniu przepisów o umowach o pracę poprzez pozorne prowadzenie działalności gospodarczej

Drugi kluczowy warunek dotyczy charakteru świadczonych usług. Przedsiębiorca nie może świadczyć usług o tym samym charakterze jak na etacie na rzecz byłego pracodawcy. Regulacja ta ma na celu zapobieganie sytuacjom, w których pracodawca i pracownik próbują obejść przepisy prawa pracy, zastępując umowę o pracę współpracą na podstawie działalności gospodarczej. Kontrola tego warunku może być prowadzona przez organy ZUS oraz Państwową Inspekcję Pracy.

Istnieją również kategorie przedsiębiorców całkowicie wykluczonych z możliwości korzystania z małego ZUS plus. Do tej grupy należą osoby, które w poprzednim roku rozliczały się w formie karty podatkowej i były zwolnione ze sprzedaży od podatku VAT. Wykluczenie dotyczy również przedsiębiorców, którzy podlegali ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu innej pozarolniczej działalności, na przykład jako wspólnik spółki jawnej.

Z małego ZUS plus nie mogą skorzystać osoby uprawnione do opłacania preferencyjnych składek od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Dotyczy to głównie przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospodarczą

Ważnym ograniczeniem jest również wykluczenie osób, które spełniają warunki do opłacania preferencyjnych składek od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Regulacja ta oznacza, że przedsiębiorcy korzystający z ulg dla początkujących nie mogą jednocześnie aplikować o mały ZUS plus. System został zaprojektowany tak, aby różne ulgi nie nakładały się na siebie, lecz stanowiły kolejne etapy wsparcia dla rozwijających się firm.

Limity przychodowe i ich obliczanie

Kluczowym kryterium dostępu do małego ZUS plus jest limit przychodowy, który w 2025 roku wynosi 120 000 złotych rocznie. Jednak obliczenie tego limitu nie zawsze jest proste, szczególnie gdy działalność gospodarcza była prowadzona tylko przez część roku poprzedniego. W takich sytuacjach konieczne jest proporcjonalne przeliczenie limitu zgodnie ze szczegółowymi zasadami określonymi w przepisach.

Gdy działalność była prowadzona tylko przez część roku poprzedniego, limit oblicza się dzieląc kwotę 120 000 złotych przez liczbę dni kalendarzowych poprzedniego roku, a następnie mnożąc otrzymany wynik przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej. Otrzymany wynik należy zaokrąglić do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.

  • Sprawdzenie liczby dni prowadzenia działalności w poprzednim roku
  • Obliczenie dziennego limitu przychodowego
  • Pomnożenie przez faktyczną liczbę dni działalności
  • Prawidłowe zaokrąglenie wyniku do pełnych groszy
Przykład obliczenia limitu dla działalności prowadzonej przez 92 dni w roku 366-dniowym: (120 000 : 366) × 92 = 30 163,93 złotych, które po zaokrągleniu dają limit 30 163,85 złotych

Praktyczne zastosowanie tych zasad można zobrazować na przykładzie przedsiębiorcy, który rozpoczął działalność w połowie roku lub przeszedł z innych form ubezpieczenia społecznego. W przypadku prowadzenia działalności przez 92 dni w roku 366-dniowym, obliczenie przebiega następująco: dzielimy 120 000 złotych przez 366 dni, otrzymując 327,87 złotych dziennie, następnie mnożymy przez 92 dni, co daje 30 163,93 złotych. Po zastosowaniu zasad zaokrąglania ostateczny limit wynosi 30 163,85 złotych.

Kontrola przestrzegania limitu przychodowego jest prowadzona przez ZUS na podstawie deklaracji podatkowych oraz innych dokumentów księgowych przedsiębiorcy. Przekroczenie limitu skutkuje utratą prawa do korzystania z małego ZUS plus i koniecznością opłacania składek według zasad ogólnych. Dlatego przedsiębiorcy powinni systematycznie monitorować swoje przychody i planować działalność tak, aby nie przekroczyć dozwolonych progów.

Zasady obliczania podstawy składek

Obliczenie podstawy wymiaru składek w ramach małego ZUS plus wymaga zastosowania szczegółowej formuły określonej w przepisach. Podstawą obliczeń jest roczny dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym, który należy podzielić przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności w tym okresie, a następnie pomnożyć przez 30. Ten mechanizm ma na celu ustalenie przeciętnego miesięcznego dochodu przedsiębiorcy.

Pierwszy krok obliczeń polega na ustaleniu średniego dziennego dochodu poprzez podzielenie rocznego dochodu przez liczbę dni prowadzenia działalności. Następnie dzienną kwotę mnoży się przez 30, aby otrzymać miesięczną podstawę. Wynik tego działania należy zaokrąglić do dwóch miejsc po przecinku. W kolejnym kroku otrzymaną liczbę przemnaża się przez stały współczynnik 0,5, a ostateczny wynik zaokrągla do pełnych groszy.

  1. Podziel roczny dochód przez liczbę dni prowadzenia działalności
  2. Pomnóż wynik przez 30 dni (średni miesiąc)
  3. Zaokrąglij do dwóch miejsc po przecinku
  4. Pomnóż przez współczynnik 0,5
  5. Zaokrąglij końcowy wynik do pełnych groszy
Przykład obliczenia dla przedsiębiorcy z rocznym dochodem 46 234,25 złotych prowadzącego działalność przez 305 dni: (46 234,25 ÷ 305) × 30 = 4 547,63 złotych, po przemnożeniu przez 0,5 podstawa składek wynosi 2 273,82 złotych miesięcznie

Praktyczne zastosowanie tej formuły można przedstawić na konkretnym przykładzie. Przedsiębiorca, który w poprzednim roku uzyskał dochód 46 234,25 złotych i prowadził działalność przez 305 dni, oblicza podstawę składek następująco. Dzieli roczny dochód przez liczbę dni działalności: 46 234,25 ÷ 305 = 151,59 złotych dziennie. Następnie mnoży przez 30: 151,59 × 30 = 4 547,70 złotych. Po przemnożeniu przez współczynnik 0,5 otrzymuje podstawę składek w wysokości 2 273,85 złotych miesięcznie.

Ustalona w ten sposób podstawa wymiaru składek obowiązuje przedsiębiorcę w całym kolejnym roku kalendarzowym, niezależnie od faktycznie osiąganego dochodu w bieżącym roku. Oznacza to, że nawet jeśli w danym miesiącu przedsiębiorca osiągnie znacznie wyższy lub niższy dochód, składki będą naliczane od ustalonej na początku roku podstawy. System ten zapewnia stabilność i przewidywalność obciążeń społecznych.

Ograniczenia podstawy składek

Podstawa wymiaru składek obliczona według formuły małego ZUS plus podlega określonym ograniczeniom dolnym i górnym. Dolne ograniczenie stanowi 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku. Oznacza to, że nawet jeśli obliczona podstawa jest niższa, przedsiębiorca musi opłacać składki co najmniej od tej minimalnej kwoty. Regulacja ta ma zapewnić odpowiedni poziom składek gwarantujący przyszłe świadczenia emerytalne.

Górne ograniczenie podstawy składek stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonego na dany rok. Jeśli obliczona podstawa przekracza tę wartość, składki są naliczane od kwoty maksymalnej. Ten mechanizm ma na celu zachowanie proporcjonalności systemu i zapobieganie sytuacjom, w których bardzo dobrze zarabiający przedsiębiorcy płaciliby składki znacznie przekraczające standardowe stawki.

OgraniczeniePodstawaZastosowanie
Dolne30% minimalnego wynagrodzeniaGdy obliczona podstawa jest niższa
Górne60% przeciętnego wynagrodzeniaGdy obliczona podstawa jest wyższa
Preferencyjny ZUS30% minimalnego wynagrodzeniaDla nowych przedsiębiorców
Podstawa wymiaru składek w małym ZUS plus nie może być niższa od minimalnej podstawy przewidzianej dla preferencyjnego ZUS dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą. Stanowi to dodatkowe zabezpieczenie przed zbyt niskimi składkami

W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca korzystający z małego ZUS plus zawsze płaci składki co najmniej na poziomie preferencyjnego ZUS dla początkujących. Jeśli jego obliczona podstawa jest niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia, musi dopłacić różnicę. Z drugiej strony, jeśli podstawa przekracza 60% przeciętnego wynagrodzenia, może ograniczyć składki do tej maksymalnej kwoty lub zdecydować się na wyższą podstawę dla zwiększenia przyszłych świadczeń.

Przedsiębiorca ma również prawo do opłacania składek od podstawy wyższej niż obliczona według formuły małego ZUS plus. Taka decyzja może być uzasadniona chęcią zwiększenia przyszłych świadczeń emerytalnych lub innych świadczeń społecznych, których wysokość zależy od podstawy składek. Należy jednak pamiętać, że po wyborze wyższej podstawy nie można jej obniżyć w trakcie roku kalendarzowego.

Wpływ na świadczenia społeczne

Wysokość podstawy składek w małym ZUS plus ma bezpośredni wpływ na przysługujące przedsiębiorcy świadczenia z ubezpieczeń społecznych. Dotyczy to szczególnie zasiłku chorobowego, zasiłku opiekuńczego oraz zasiłku macierzyńskiego, których wysokość jest proporcjonalna do podstawy składek. Przedsiębiorcy opłacający niższe składki muszą liczyć się z odpowiednio niższymi świadczeniami w przypadku choroby lub innych zdarzeń losowych.

Zasiłek chorobowy dla przedsiębiorcy korzystającego z małego ZUS plus wynosi 80% podstawy wymiaru składek podzielonej przez 30 dni. Oznacza to, że przy podstawie składek wynoszącej 2 273 złote miesięcznie, dzienny zasiłek chorobowy wyniesie około 60,61 złotych. Dla porównania, przedsiębiorca płacący składki od najniższej podstawy otrzymałby zasiłek w wysokości około 85 złotych dziennie.

Przedsiębiorca z podstawą składek 2 273 złote miesięcznie w ramach małego ZUS plus otrzyma zasiłek chorobowy w wysokości około 60,61 złotych dziennie. Dla porównania, składki od minimalnej podstawy zapewniają zasiłek około 85 złotych dziennie, co stanowi różnicę około 24 złotych dziennie.

Zasiłek macierzyński również zależy od podstawy składek, co oznacza że przedsiębiorczynie korzystające z małego ZUS plus otrzymają proporcjonalnie niższe świadczenie. Warto to uwzględnić przy planowaniu rodziny i decyzjach dotyczących wysokości podstawy składek

Podobne zasady dotyczą zasiłku macierzyńskiego, który wynosi 100% podstawy wymiaru składek. Przedsiębiorczyni z podstawą 2 273 złote otrzyma miesięczny zasiłek macierzyński w tej wysokości, podczas gdy przy minimalnej podstawie składek zasiłek wynosiłby około 2 840 złotych miesięcznie. Różnica ta może być istotna przy planowaniu budżetu rodzinnego w okresie urlopu macierzyńskiego.

Należy również pamiętać, że podstawa składek wpływa na przyszłe świadczenia emerytalne. Niższe składki oznaczają mniejsze zgromadzenie kapitału na koncie emerytalnym, co przełoży się na niższą emeryturę. Przedsiębiorcy powinni rozważyć ten aspekt długoterminowy przy podejmowaniu decyzji o korzystaniu z małego ZUS plus, szczególnie jeśli planują prowadzenie działalności przez wiele lat.

Składka zdrowotna - odrębne zasady

Mały ZUS plus dotyczy wyłącznie składek społecznych i nie wpływa na sposób naliczania składki zdrowotnej. Składka zdrowotna jest obliczana według odrębnych zasad, które zależą od formy opodatkowania wybranej przez przedsiębiorcę oraz osiąganych przez niego dochodów lub przychodów. Ta odrębność systemów oznacza, że przedsiębiorca korzystający z małego ZUS plus może jednocześnie płacić składkę zdrowotną według standardowych zasad.

Dla przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych składka zdrowotna wynosi 9% dochodu, z możliwością odliczenia od podatku składki w wysokości 7,75% dochodu. Oznacza to, że faktyczne obciążenie składką zdrowotną wynosi 1,25% dochodu. W przypadku przedsiębiorców rozliczających się podatkiem liniowym składka zdrowotna wynosi 4,9% dochodu bez możliwości odliczenia od podatku.

  • Skala podatkowa: 9% dochodu (odliczenie 7,75%)
  • Podatek liniowy: 4,9% dochodu (bez odliczenia)
  • Ryczałt ewidencjonowany: od 4,9% do 9% przychodu
  • Karta podatkowa: składka ryczałtowa
Przedsiębiorcy rozliczający się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych płacą składkę zdrowotną od przychodu według stawek od 4,9% do 9%, w zależności od rodzaju prowadzonej działalności. Stawka zależy od klasyfikacji PKD działalności gospodarczej

W przypadku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych składka zdrowotna jest naliczana od przychodu według stawek różnicowanych w zależności od rodzaju działalności. Stawki wahają się od 4,9% dla działalności usługowej do 9% dla niektórych rodzajów działalności handlowej. Szczegółowe stawki są określone w przepisach wykonawczych i zależą od klasyfikacji PKD prowadzonej działalności.

Przedsiębiorcy rozliczający się w formie karty podatkowej płacą składkę zdrowotną w wysokości ryczałtowej, ustalanej corocznie przez ministra właściwego do spraw zdrowia. W 2025 roku składka ta wynosi około 381 złotych miesięcznie. Niezależnie od formy opodatkowania, składka zdrowotna jest obowiązkowa dla wszystkich przedsiębiorców i nie podlega ulgom przewidzianym dla składek społecznych.

Procedury zgłoszeniowe w 2025 roku

Przedsiębiorcy chcący skorzystać z małego ZUS plus w 2025 roku muszą spełnić określone procedury zgłoszeniowe, które różnią się w zależności od ich dotychczasowej sytuacji ubezpieczeniowej. Osoby, które już korzystały z tej ulgi w 2024 roku i nadal spełniają warunki, mogą kontynuować opłacanie preferencyjnych skadek bez konieczności ponownego zgłaszania się do ubezpieczeń, pod warunkiem że nie wykorzystały jeszcze całego limitu 36 miesięcy korzystania z ulgi.

Nowi beneficjenci małego ZUS plus muszą zgłosić się do ubezpieczeń z odpowiednim kodem ubezpieczenia. Kod 05 90 dotyczy przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność jako jedyne źródło dochodu, natomiast kod 05 92 jest przeznaczony dla osób, które mają również inne źródła dochodu podlegające ubezpieczeniom społecznym. Wybór właściwego kodu jest istotny dla prawidłowego naliczania składek i świadczeń.

  1. Sprawdzenie prawa do korzystania z ulgi
  2. Wybór właściwego kodu ubezpieczenia (05 90 lub 05 92)
  3. Złożenie formularza wyrejestrowania ZUS ZWUA (jeśli dotyczy)
  4. Złożenie formularza zgłoszenia ZUS ZUA lub ZUS ZZA
  5. Przekazanie deklaracji ZUS DRA cz. II lub ZUS RCA cz. II
Przedsiębiorcy, którzy w 2024 roku płacili duży ZUS (kod 0510 lub 0512) i chcą przejść na mały ZUS plus, muszą dokonać przerejestrowań poprzez wyrejestrowanie się z dotychczasowego kodu i zarejestrowanie do nowego kodu

Terminy zgłoszeń są ściśle określone i zależą od sytuacji przedsiębiorcy. Do 31 stycznia 2025 roku muszą zgłosić się osoby, które w 2024 roku prowadziły działalność gospodarczą przez co najmniej 60 dni i nie korzystały z małego ZUS plus, oraz te które w styczniu 2025 roku rozpoczęły na nowo działalność prowadzoną w 2024 roku lub wznowiły prowadzenie działalności gospodarczej.

W ciągu 7 dni od dnia spełnienia warunków muszą zgłosić się przedsiębiorcy, którzy rozpoczęli lub wznowili prowadzenie działalności gospodarczej po 24 stycznia 2025 roku, oraz ci którzy spełnili warunki do korzystania z małego ZUS plus w innym miesiącu niż styczeń 2025 roku. Niedotrzymanie terminów zgłoszeniowych może skutkować utratą prawa do ulgi lub naliczeniem składek według zasad ogólnych za okres opóźnienia.

Limity czasowe korzystania z ulgi

Mały ZUS plus nie jest ulgą bezterminową - przedsiębiorca może z niej korzystać przez maksymalnie 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia firmy. Ten mechanizm ma na celu zapewnienie, że ulga służy rzeczywistemu wspieraniu małych przedsiębiorstw w początkowym okresie rozwoju, a nie staje się trwałym sposobem unikania pełnych składek społecznych przez większe firmy.

Liczenie okresów korzystania z ulgi jest prowadzone przez ZUS w oparciu o zgłoszenia przedsiębiorcy i opłacane składki. Każdy miesiąc, w którym przedsiębiorca opłacał składki według zasad małego ZUS plus, jest zaliczany do limitu 36 miesięcy. Nie ma znaczenia, czy w danym miesiącu przedsiębiorca faktycznie prowadził działalność czy był na zwolnieniu lekarskim - liczy się sam fakt korzystania z preferencyjnej podstawy składek.

Przedsiębiorca, który wykorzystał już 24 miesiące małego ZUS plus w latach 2019-2022, może jeszcze skorzystać z 12 miesięcy tej ulgi w okresie do 2027 roku, pod warunkiem spełnienia pozostałych warunków. Po wykorzystaniu pełnych 36 miesięcy będzie musiał poczekać, aż okres 60 miesięcy się "odnowi".

Od 1 sierpnia 2023 roku obowiązują przepisy wydłużające mały ZUS plus o dodatkowe 12 miesięcy dla osób zgłoszonych do tej ulgi w pierwszej połowie 2023 roku. Osoby, których ulga zakończyła się w pierwszej połowie roku, mogą ponownie się zgłosić

Istotną zmianą wprowadzoną w 2023 roku było wydłużenie możliwości korzystania z małego ZUS plus o dodatkowe 12 miesięcy dla określonej grupy przedsiębiorców. Z tego dodatkowego okresu mogą skorzystać osoby, które były zgłoszone do małego ZUS plus w pierwszej połowie 2023 roku. Jeśli ulga zakończyła się im w pierwszej połowie roku, mogą ponownie zgłosić się do ubezpieczeń z odpowiednim kodem.

Procedura ponownego zgłoszenia wymaga złożenia do ZUS dokumentów wyrejestrowania z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem 05 10, a następnie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) albo zgłoszenia tylko do ubezpieczenia zdrowotnego (ZUS ZZA) z kodem 05 90 albo 05 92. Ulga zaczyna obowiązywać od pierwszego dnia następnego miesiąca od wysłania zgłoszenia, co oznacza konieczność planowania terminów składania dokumentów.

Kontrola i weryfikacja uprawnień

ZUS prowadzi systematyczną kontrolę uprawnień do korzystania z małego ZUS plus, weryfikując zarówno warunki formalne, jak i rzeczywiste spełnienie kryteriów dostępu do ulgi. Kontrola obejmuje sprawdzenie wysokości przychodów w poprzednim roku, charakteru świadczonych usług, okresów prowadzenia działalności oraz prawidłowości obliczenia podstawy składek. Przedsiębiorcy powinni zachować pełną dokumentację potwierdzającą spełnienie warunków ulgi.

Podstawowym dokumentem kontrolnym jest roczne zestawienie przychodów i kosztów działalności gospodarczej, które pozwala zweryfikować nieprzekroczenie limitu 120 000 złotych przychodów. ZUS może również żądać dodatkowych dokumentów, takich jak faktury, umowy z kontrahentami, czy dokumenty potwierdzające okresy prowadzenia działalności. Szczególnej weryfikacji podlega warunek nieświadczenia usług na rzecz byłego pracodawcy.

  • Sprawdzenie wysokości przychodów w poprzednim roku
  • Weryfikacja charakteru świadczonych usług
  • Kontrola okresów prowadzenia działalności gospodarczej
  • Analiza dokumentacji księgowej i umów z kontrahentami
  • Porównanie z danymi z innych źródeł (urząd skarbowy, GUS)
ZUS może przeprowadzić kontrolę uprawnień do małego ZUS plus w każdym czasie, również po zakończeniu korzystania z ulgi. Przedsiębiorcy powinni zachować dokumentację przez okres przedawnienia roszczeń, czyli przez 3 lata od końca roku kalendarzowego

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości ZUS może podjąć decyzję o pozbawieniu prawa do korzystania z małego ZUS plus oraz zażądać zwrotu nienależnie pobranych świadczeń lub dopłaty składek. Dodatkowo mogą zostać naliczone odsetki za zwłokę oraz kary administracyjne. Dlatego przedsiębiorcy powinni bardzo dokładnie analizować swoje prawo do korzystania z ulgi i regularnie monitorować spełnienie wszystkich warunków.

Kontrola może być również inicjowana na podstawie informacji otrzymanych z innych źródeł, takich jak urząd skarbowy, Państwowa Inspekcja Pracy czy skargi konkurentów. ZUS współpracuje z tymi instytucjami w ramach wymiany informacji o przedsiębiorcach, co pozwala na skuteczne wykrywanie nadużyć. Przedsiębiorcy powinni być świadomi, że ich działalność jest monitorowana z różnych stron i wszelkie nieprawidłowości mogą zostać wykryte.

Praktyczne aspekty rozliczania składek

Praktyczne korzystanie z małego ZUS plus wymaga od przedsiębiorcy systematycznego wypełniania deklaracji rozliczeniowych oraz terminowego opłacania składek. Podstawowym dokumentem jest deklaracja ZUS DRA część II dla przedsiębiorców będących płatnikami składek tylko za siebie, lub ZUS RCA część II dla płatników składek również za inne osoby. Deklaracje należy składać do 15 dnia następnego miesiąca, a składki opłacać do 20 dnia następnego miesiąca.

W deklaracji należy wskazać podstawę wymiaru składek obliczoną według zasad małego ZUS plus oraz wysokość należnych składek. System automatycznie oblicza składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe według obowiązujących stawek procentowych. Składka na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy nie jest pobierana od przedsiębiorców, co stanowi dodatkową oszczędność w porównaniu do składek pracowniczych.

Rodzaj składkiStawkaPodstawaUwagi
Emerytalna19,52%Obliczona podstawaObowiązkowa
Rentowa8%Obliczona podstawaObowiązkowa
Wypadkowa1,67%Obliczona podstawaStawka podstawowa
Chorobowa2,45%Obliczona podstawaDobrowolna
Składka chorobowa w wysokości 2,45% podstawy jest dobrowolna dla przedsiębiorców korzystających z małego ZUS plus. Rezygnacja z tej składki oznacza brak prawa do zasiłku chorobowego, co może być ryzykowne w przypadku długotrwałej choroby

Przedsiębiorca może zdecydować o rezygnacji ze składki chorobowej, co zmniejszy jego miesięczne obciążenia o 2,45% podstawy składek. Jednak rezygnacja oznacza utratę prawa do zasiłku chorobowego, co może być problematyczne w przypadku długotrwałej niezdolności do pracy. Decyzję o opłacaniu składki chorobowej można zmieniać, ale wymaga to złożenia odpowiedniego oświadczenia do ZUS z miesięcznym wyprzedzeniem.

Opłacanie składek może odbywać się różnymi sposobami - przez przelew bankowy, w placówkach pocztowych, przez internet banking czy za pomocą systemów płatności elektronicznych. Ważne jest przestrzeganie terminu płatności, ponieważ opóźnienia skutkują naliczaniem odsetek za zwłokę. ZUS oferuje również możliwość składania wniosków o rozłożenie należności na raty w przypadku przejściowych trudności finansowych.

Najczęstsze pytania

Czy mogę przejść z dużego ZUS na mały ZUS plus w trakcie roku?

Tak, możesz przejść na mały ZUS plus w trakcie roku, pod warunkiem spełnienia wszystkich wymaganych kryteriów. Musisz jednak dokonać formalnego przerejestrowaniu poprzez wyrejestrowanie się z dotychczasowego kodu ubezpieczenia i zgłoszenie do nowego kodu. Zmiana będzie obowiązywać od pierwszego dnia następnego miesiąca po złożeniu dokumentów.

Co się stanie jeśli przekroczę limit przychodów 120 000 złotych w trakcie roku?

Przekroczenie limitu przychodów w bieżącym roku nie wpływa na prawo do korzystania z małego ZUS plus w tym roku. Podstawa składek jest ustalana na początku roku na podstawie dochodu z roku poprzedniego i nie zmienia się w trakcie roku. Przekroczenie limitu może jednak wpłynąć na prawo do korzystania z ulgi w następnym roku.

Czy składka zdrowotna również jest niższa w małym ZUS plus?

Nie, mały ZUS plus dotyczy wyłącznie składek społecznych. Składka zdrowotna jest naliczana według odrębnych zasad, które zależą od formy opodatkowania i osiąganych dochodów lub przychodów. Wysokość składki zdrowotnej nie zmienia się w związku z korzystaniem z małego ZUS plus.

Ile maksymalnie mogę korzystać z małego ZUS plus?

Możesz korzystać z małego ZUS plus przez maksymalnie 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej. Po wykorzystaniu tego limitu musisz poczekać, aż okres 60 miesięcy się odnowi, aby móc ponownie skorzystać z ulgi.

Czy mogę dobrowolnie płacić wyższe składki niż wynikające z małego ZUS plus?

Tak, zawsze możesz zdecydować się na opłacanie składek od podstawy wyższej niż obliczona według zasad małego ZUS plus. Może to być korzystne jeśli chcesz zwiększyć wysokość przyszłych świadczeń emerytalnych lub zasiłków. Należy jednak pamiętać, że po wyborze wyższej podstawy nie można jej obniżyć w trakcie roku kalendarzowego.

ZKF

Zespół Kultura Firmy

Redakcja Biznesowa

Kultura Firmy

Zespół doświadczonych ekspertów biznesowych z wieloletnim doświadczeniem w różnych branżach - od startupów po korporacje.

Eksperci biznesowiPraktycy rynkowi